HIỆP HỘI BẢO HIỂM VIỆT NAM
Ngôi Nhà Chung Của Các Doanh Nghiệp, Tổ Chức Bảo Hiểm Hoạt Động Tại Việt Nam
Ủy thác một phần hoạt động thu
Phó Tổng Giám đốc
BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, ngày 8/10/2018, Chính phủ có Nghị quyết
số 125/NQ-CP về ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số
28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH. Trong đó, đã giao BHXH Việt Nam chủ trì,
phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu vấn đề ủy thác thu BHXH để báo
cáo Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, ủy thác thu
BHXH được xác định là việc cơ quan BHXH ủy thác cho đơn vị (có tư cách pháp
nhân) nhận ủy thác thực hiện thu các khoản BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện của
tổ chức sử dụng lao động, người lao động và người dân, do cơ quan BHXH quản lý
thu theo quy định của pháp luật thông qua văn bản ủy thác hoặc hợp đồng ủy
thác.
Việc ủy thác thu được
nghiên cứu hướng tới mục tiêu chung là đa dạng hóa các phương thức thu, nộp
BHXH để phục vụ người tham gia BHXH ngày càng tốt hơn cũng như mở rộng đối tượng
tham gia BHXH theo tinh thần Nghị quyết số 125/NQ-CP và Nghị quyết số 28-NQ/TW,
đảm bảo thu BHXH đúng, đủ, kịp thời, minh bạch, giảm thiểu được tình trạng trốn
đóng, chậm đóng BHXH. Điều này cũng góp phần cải cách thủ tục hành chính trong
lĩnh vực thu nộp BHXH, nâng cao hiệu quả quản lý, giúp ngành BHXH tập trung vào
tăng cường, đôn đốc, thanh tra, kiểm tra về BHXH và giảm nợ đọng. Việc ủy thác
thu được nghiên cứu hướng tới mục tiêu chung là đa dạng hóa các phương thức
thu, nộp BHXH để phục vụ người tham gia BHXH ngày càng tốt hơn cũng như mở rộng
đối tượng tham gia BHXH.
Ông Liệu cho biết,
BHXH Việt Nam đã dự thảo Đề án ủy thác thu BHXH, BHYT và đang xin ý kiến tham
gia của các bộ, ngành và các đơn vị liên quan. Mục tiêu chung của đề án là: đề
xuất việc ủy thác thu, phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT qua dịch vụ
công, nhằm mở rộng và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc tại các
doanh nghiệp quốc doanh và hộ kinh doanh cá thể và các đơn vị sử dụng lao động
khác.
Cũng theo ông Liệu, việc
ủy thác thu phải được hiểu đúng là ủy thác một phần hoạt động thu trong cả quá
trình thực hiện công tác thu, chứ không phải là cả quá trình thực hiện. Về cơ bản,
BHXH Việt Nam vẫn là đầu mối thực hiện và có trách nhiệm thực hiện công tác thu
và quản lý thu, giải quyết các chế độ, đảm bảo mọi quyền lợi của các đối tượng
tham gia BHXH theo đúng quy định của pháp luật. Theo dự thảo, cơ quan BHXH sẽ tổ
chức thí điểm ủy thác cho đơn vị nhận ủy thác, chỉ định Tổng công ty Bưu điện
Việt Nam thực hiện trong 3 năm, từ 2020 - 2022 và triển khai toàn diện từ năm
2023.
Thực hiện ủy thác thu theo nhóm đối tượng
Tại hội nghị lấy ý kiến
đóng góp vào dự thảo Đề án ủy thác thu BHXH, BHYT vừa được BHXH Việt Nam tổ chức,
đại diện các bộ, ngành và các đơn vị liên quan đã cơ bản nhất trí với nội dung
dự thảo. Xung quanh vấn đề thực hiện ủy thác thu theo nhóm đối tượng, hay theo
quy trình, ông Nguyễn Duy Cường - Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương
binh và Xã hội) cho rằng, nên tiến hành ủy thác thu theo nhóm đối tượng nhưng
chỉ ủy thác ở từng công đoạn sao cho phù hợp với tình hình, đặc điểm cụ thể để
đạt hiệu quả cao nhất.
Đồng quan điểm này, đại
diện Tổng cục Thuế cũng cho rằng, việc huy động sự tham gia của các tổ chức,
doanh nghiệp công ích trong thực hiện các nhiệm vụ thu BHXH, BHYT là một xu hướng
hiện đại để ngành BHXH tập trung vào các nhiệm vụ khác nhằm nâng cao hiệu lực,
hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách. Song, vấn đề ủy thác thu không nên áp dụng
đồng loạt cho tất cả các nhóm đối tượng vì mỗi nhóm đối tượng có đặc thù khác
nhau. Do đó, nên ủy thác thu theo từng nhóm đối tượng. Cho thêm ý kiến về trách
nhiệm của các bên liên quan, bà Chu Thị Lan Hương - Phó Tổng Giám đốc Tổng công
ty Bưu điện Việt Nam nhấn mạnh, dự thảo đề án cần quy định rõ trách nhiệm cụ thể
của các bên để các bên căn cứ và thực thi hiệu quả nhất.
Theo ông Trần Đình Liệu,
ủy thác thu nhằm đổi mới mô hình, phương thức tổ chức thu BHXH, BHYT, sử dụng
hiệu quả các nguồn lực nhà nước, huy động sự tham gia của các tổ chức, doanh
nghiệp công ích trong thực hiện nhiệm vụ thu BHXH, BHYT. Đồng thời, góp phần mở
rộng bền vững diện bao phủ, đảm bảo nguồn tài chính các quỹ BHXH, BHYT. Tổ chức
nhận ủy thác phải là những đơn vị, doanh nghiệp dịch vụ công, đáp ứng các tiêu
chuẩn, điều kiện: có trụ sở hoạt động đến tận phường, xã, thị trấn; có nhân lực
rộng khắp trên cả nước; hiểu biết cơ bản về chính sách BHXH, BHYT; có kinh nghiệm
về nhận ủy thác; có cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin… Vì vậy, trên cơ sở tổng
hợp, tiếp thu các ý kiến đóng góp, BHXH Việt Nam sẽ hoàn thiện dự thảo, báo cáo
và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án ủy thác thu BHXH, BHYT.
Ông Liệu cho biết thêm, ngay trong tuần 3 của tháng 8/2019, BHXH Việt Nam sẽ chủ trì khảo sát thực tế tại 3 miền Bắc, Trung, Nam để có những đánh giá thực tế, từ đó hoàn chỉnh đề án, báo cáo Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31/10/2019.